In Memoriam Frits van den Bergh

In Memoriam – Frits van den Bergh

Helaas ontvingen wij op 13 september 2023 het bericht dat Frits van den Bergh is overleden. Frits was al meer dan 50 jaar een zeer gewaardeerd lid van onze vereniging met vele titels. Niet alleen was hij lid van verdienste bij ons en had hij een erespeld voor 50 jaar lidmaatschap van de KNSB, maar ook was hij erevoorzitter van onze club. Een grote eer voor hem, maar voor ons een groot verlies. Frits werd in 1969 lid van de KNSB. Ergens in de clubbladen van 1970 duikt Frits voor het eerst op. Het is hem vergeven dat hij, woonachtig aan de Mathenesserdijk, niet meteen bij de juiste club was beland. Want hij groeide uit tot een van de nestors van onze vereniging.

Frits was klein van stuk, maar groot van hart. Ik leerde hem kennen rond mijn 14de. Een lieve, goedlachse man die nog vrolijk in het derde meespeelde. Hij speelde drie rondes en won ze alle drie. Frits was, toen in ieder geval, geen zeer fanatiek schaker. Een prachtig spel vond hij het zeker, maar ik kreeg niet het gevoel dat hij de ambitie had om 52 wedstrijden per jaar te spelen. Hij was destijds penningmeester, onder voorzitter Jeroen van der Meer.
Frits was eigenlijk altijd vooral druk met belangrijk zijn voor de club. Hij was vriendelijk naar de jeugd en had er 12,5 jaar voorzitterschap opzitten, verdeeld over twee periodes. Ook was hij een tijd teamcaptain. Het mooiste vind ik altijd dat hij, in 1971 toen hij slechts anderhalf jaar lid was, al bestuurslid werd. Commissaris van Materiaal, want hij was toch altijd aan het opruimen.

Zoals met wel meer leden, mocht ik hem met de jaren beter leren kennen. Frits kwam uit een groot gezin, had zelf kinderen die “al groot zijn” en zeker dertig klein- en achterkleinkinderen. Verder was hij zeer actief bij de kerk. Toen wij aan het begin van de Coronacrisis bij hem langsgingen, je mocht nog bij elkaar op bezoek maar moest afstand houden en geen handen schudden, maakt hij zich diepe zorgen. Doordeweeks ging hij regelmatig langs bij eenzame mensen en hij hoopte, zelf alleenwonend, dat zij zich niet te eenzaam zouden voelen. Het tekende hem, een sociaal en lief mens, met een hart voor anderen. Dat terwijl wij daar waren om hem zijn speldje uit te reiken voor 50 jaar KNSB lidmaatschap. Ook als het over hem ging, moest het over anderen gaan.

Zo wist hij mij eigenlijk elke keer weer te verrassen, met mooie verhalen en lieve woorden over de mensen om hem heen. Hij sprak altijd met groot respect over Peter van Steenis en Dick Liefhebber. Ook waren Rinus Degeling en Albert Segers grote vrienden van hem. Beiden heeft hij lange tijd geholpen als ‘administrateur’ tijdens hun periodes als penningmeester, ook toen hij bijna niet meer naar de schaakclub toe kon. Hij bleef lid, bleef de post bewaren en bleef de club volgen en steunen.

De laatste keer dat ik hem zag was bij de uitvaart van Pim Kleinjan. Een aantal maanden eerder had ik hem opgezocht in het ziekenhuis. Hij leek in eerste instantie wat verward en mij niet te herkennen. Toen ik mijzelf bekend maakte, kreeg hij gelukkig een glimlach op zijn gezicht. Hij was wat vermoeid, want er was net een hele groep van zijn kerk langs geweest, die een grote bos bloemen hadden achter gelaten. Ook nu zag je weer dat, ondanks dat Frits zijn vrouw al jaren eerder was overleden, hij eigenlijk zelden alleen was. Soms kreeg ik het gevoel dat de beste man niet naar gezelschap hoefde uit te kijken, maar juist naar een avondje rust.

Bij de bewuste uitvaart praatte hij moeilijk en hij kon niet meer zonder zijn rolstoel. Dat is ook niet gek voor een man van 92 jaar oud. Toch komt zijn overlijden enigszins verrassend. Toen hij eind vorig jaar in het ziekenhuis belandde was ik namelijk bang dat dit het eind was. Toch raakte hij aan de beterende hand en net als de vorige keren dat hij in het ziekenhuis belandde dacht ik weer bij mijzelf “die man is echt niet kapot te krijgen”. Een ruim decennium eerder was hij al getroffen door een herseninfarct, maar het mocht hem niet tegenhouden.
Het tekende Frits als mens. Een eigen ondernemer die jaren een garage en speelgoedwinkel had en een actief mens die veel deed voor anderen. Voor ons was hij hoofdzakelijk het lid die, mede met leden als Liefhebber en Van Steenis onze club heeft gemaakt zoals hij nu is. Een grote familie, waar hij altijd deel van uit bleef maken.

Mijn meest actieve herinnering aan Frits was toen hij, met rollator, de club in kwam. De nog jonge Mario werd gevraagd om even een kopje koffie voor die twee heren te pakken, want zij hadden het verdiend om dat van de club te krijgen. Dat waren Van Steenis van Frits van der Bergh. Twee belangrijke leden van onze vereniging en dat mocht duidelijk zijn ook. Zo werden de verhalen over wat Frits voor onze club had betekend en nog steeds betekende weer aan de volgende groep jonge schakers overgedragen. Ik hoop dan ook dat we ook over 10, 20 of 50 jaar nog kunnen spreken over een van de mannen die onze vereniging heeft gemaakt die hij vandaag de nog is – Frits van den Bergh.

Frits van den Bergh

Geboren op 23 december 1931, te Rotterdam.

Overleden op 12 september 2023, te Capelle aan den IJssel.